Hoe wordt een CO-intoxicatie behandeld?

Behandeling

Als u een vermoeden hebt van CO-intoxicatie, volg dan de volgende stappen:

• Voorkom dat je zelf bevangen raakt: ga nooit binnen in een ruimte waar een bewusteloos slachtoffer ligt. Bel onmiddellijk de hulpdiensten.
• Verlucht de kamer, zet vensters en deuren open (als je dit kan doen zonder risico voor de eigen veiligheid).
• Bel de dienst 112 en vermeld dat het vermoedelijk om een CO-intoxicatie gaat. Vertel er ook zeker bij of het slachtoffer al dan niet bewusteloos is.
• Schakel de toestellen, die vermoedelijk de oorzaak zijn, uit, indien mogelijk.
• Evacueer het slachtoffer uit de kamer.
• Begin reanimatie indien het slachtoffer niet meer ademt (het is veilig om mond-op mond beademing te doen, het gevaar op CO-intoxicatie hierbij is onbestaande) of
• Leg het slachtoffer in zijdelingse veiligheidshouding om te vermijden dat hij of zij stikt in eigen braaksel.

De verdere behandeling bestaat uit het toedienen van zuurstof in hoge concentratie.

“Normobare” zuurstof

Zuurstof moet zo snel mogelijk toegediend worden, liefst binnen de 6 uur.

Men dient de zuurstof toe via een masker of via een endotracheale tube a rato van minstens 12 l/min. Het gebruikte masker moet een “non-rebreather” zijn (dwz voorzien van een reservoir met terugslagklep).

Opgelet: vele zuurstofmaskers, zelfs met de benaming “non-rebreather masker” of “high-flow oxygen mask” hebben gaatjes op de neusvleugels zonder terugslagklepjes. Deze geven géén 100 % zuurstof en zijn dus NIET optimaal.

De behandeling wordt toegediend gedurende minimum 6 uur, liefst 12 uur. Na 2 uur evalueert men de patiënt. Indien de symptomen nog niet verdwenen zijn, kan men overwegen om toch hyperbare zuurstof toe te dienen.

“Hyperbare” zuurstof

Hyperbare zuurstoftherapie (caisson) verhoogt de hoeveelheid beschikbare zuurstof voor de cellen door de hoeveelheid zuurstof opgelost in het plasma te verhogen. Op die manier krijgen hersenen en hart binnen enkele minuten voldoende zuurstof op het cellulair niveau. De versnelde dissociatie van COHb is een interessant fenomeen, maar niet het hoofddoel van hyperbare zuurstoftherapie.

Zuurstof opgelost in het bloed in functie van de atmosferische druk

Hyperbare zuurstoftherapie is niet in elk ziekenhuis mogelijk – enkel in die ziekenhuizen die over een hyperbare zuurstofkamer of “caisson” beschikken. Dit betekent dat er vaak een belangrijke vertraging optreedt door transport van de patiënt. Hyperbare zuurstoftherapie heeft ook mogelijke bijwerkingen en is niet voor iedere patiënt mogelijk. Naast andere ongemakken kan een hyperbare zuurstoftherapie pijn veroorzaken t.h.v. de oren en sinussen en in zeldzame gevallen claustrofobie, braken, of zelfs een korte epileptische aanval teweegbrengen.

Normobaar of hyperbaar?

De beslissing om zuurstof toe te dienen onder normale druk (normobaar) of in een omgeving met verhoogde atmosferische druk (hyperbaar) hangt af van verschillende factoren. De Belgische Adviesraad voor Hyperbare Zuurstoftherapie (ACHOBEL, Advisory Committee for Hyperbaric Oxygen in Belgium) heeft een flowchart uitgewerkt voor de evaluatie en behandeling van CO-intoxicatie. Volg deze link om die te raadplegen: http://www.achobel.be/

Over het algemeen kan men zeggen dat patiënten die het bewustzijn verloren hebben, die objectieve neurologische afwijkingen of hartproblemen hebben, worden doorverwezen voor hyperbare zuurstoftherapie. Ook zwangere vrouwen, kinderen jonger dan 12 jaar en ouderen met chronische aandoeningen worden vlugger doorverwezen.

Indien er meerdere slachtoffers zijn, kunnen volgende criteria gehanteerd worden:

Hoe meer punten, hoe hoger de prioriteit voor behandeling in de hyperbare zuurstofkamer. In ieder geval moet steeds eerst door de hulpverlener telefonisch contact genomen worden met het dichtstbijzijnde centrum met hyperbare zuurstoftherapie, om te verifiëren of deze behandeling noodzakelijk én mogelijk is.