Zijn essentiële oliën gevaarlijk?

 
 
Omwille van hun natuurlijke oorsprong worden essentiële oliën vaak ten onrechte als ongevaarlijk beschouwd. Het gaat om erg geconcentreerde producten die bij overdosering een vergiftiging kunnen veroorzaken. Ze worden opgenomen in het bloed na inslikken, inademen of aanbrengen op de huid. Bij een ongeval met essentiële oliën contacteer je best meteen je arts of het Antigifcentrum (070 245 245).
 
 
 
 

Symptomen

Onder andere olie van salie kan gevaarlijk zijn voor kinderen.
Omwille van hun natuurlijke oorsprong worden essentiële oliën vaak ten onrechte als ongevaarlijk beschouwd.

De ernst van een vergiftiging door essentiële oliën hangt af van de aard van de blootstelling (inname, oogcontact,…), het type olie, de concentratie (een vergiftiging met pure essentiële oliën is het meest ernstig), de ingenomen hoeveelheid,…

Bij inname:

De eerste symptomen treden op binnen de eerste uren na inname, vaak al in het eerste half uur.

Bij inslikken kunnen verschillende symptomen optreden:

  • Irritatie van de slijmvliezen in de mond.
  • Misselijkheid.
  • Braken.
  • Diarree.

Inname van bepaalde essentiële oliën kan ook bewustzijnsverlies, convulsies (stuipen) of ademhalingsproblemen veroorzaken. In uitzonderlijke gevallen kan er een aantasting van de lever of de nieren voorkomen.

Bij huidcontact:

In geval van huidcontact met pure oliën kan huidirritatie optreden met roodheid, branderig gevoel,…

Ook bij verdunde oliën kunnen problemen ontstaan. De intensiteit van de irritatie vermindert met de verdunning.

Essentiële oliën kunnen een allergische reactie veroorzaken bij personen die hier gevoelig voor zijn.

Huidirritaties en allergieën worden vooral beschreven bij professionelen die producten voor massage op basis van essentiële oliën gebruiken.

Bij oogcontact:

Aanraking met de ogen kan leiden tot een wazig zicht en beschadiging van het hoornvlies. Deze letsels zijn omkeerbaar.

Bij inademing:

Het inademen van dampen kan soms leiden tot lichte irritatie van de bovenste luchtwegen.

 
 
 
 

Behandeling

Bij een ongeval met essentiële oliën contacteer je best meteen je arts of het Antigifcentrum (070 245 245).

Om de situatie in te schatten zullen wij je enkele vragen stellen:

  • Om welk type essentiële olie gaat het en welke hoeveelheid?
  • Geconcentreerd of verdund?
  • Wat is het type van blootstelling: ingeslikt, huidcontact, inademing, oogcontact?
  • Wat is de tijd tussen het incident en het gesprek?
  • Wat is de leeftijd van het slachtoffer?
  • Zijn er symptomen?

De behandeling van een vergiftiging door essentiële oliën bestaat uit het bestrijden van de symptomen. Er bestaat geen specifiek tegengif.

Bij inname:

Bij het inslikken van essentiële oliën mag je de mond spoelen en enkele slokjes water laten drinken.

Het is belangrijk het slachtoffer niet te doen braken! Dit zou ervoor kunnen zorgen dat er product in de longen terecht komt, met mogelijk ernstige ademhalingsproblemen tot gevolg. Ook melk geven is geen goed idee.

Let op: Spontaan braken kan optreden. Meld dit in elk geval.

Observatie in het ziekenhuis kan nodig zijn na het inslikken van een aanzienlijke hoeveelheid of als er een risico op stuipen bestaat.

Bij huidcontact:

Na huidcontact is het nodig de aangetaste huid grondig te wassen met water en zeep en goed na te spoelen. Als er symptomen optreden, neem dan contact op met een arts.

Bij oogcontact:

Spoel het oog grondig gedurende minstens 10 minuten met lauw water. Indien één uur na het spoelen de symptomen aanhouden, contacteer een arts.

Bij inademen:

Bij inademing van dampen, laat het slachtoffer de kamer verlaten om verse lucht te kunnen inademen. Als er zich ernstige ademhalingsklachten voordoen, is medische hulp nodig.

 
 
 
 

Risico

Essentiële oliën zijn vooral giftig bij inslikken. Sommigen zijn giftig na herhaalde blootstelling. Het risico is groter wanneer het om zuivere olie gaat.

Omdat al deze oliën specifieke (toxische) eigenschappen hebben, is het moeilijk een classificatie te maken van hun gevaar.

Wel zijn oliën van salie, hysop, ceder, eucalyptus en kamfer bijzonder gevaarlijk bij overdosering bij kinderen omdat ze stuipen kunnen veroorzaken.

Bepaalde groepen patiënten zijn gevoeliger voor de toxiciteit van essentiële oliën: mensen met astma, epilepsie of allergieën, zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven en jonge kinderen. Vraag in deze gevallen advies aan uw arts.

 
 
 
 

Preventie

Flesjes essentiële oliën lijken vaak op flesjes van medicijnen zoals bijvoorbeeld oogdruppels. Bewaar ze best apart om ongevallen te voorkomen.
 Flesjes essentiële oliën lijken vaak op flesjes van medicijnen zoals bijvoorbeeld oogdruppels.
  • Essentiële oliën zijn niet ongevaarlijk. Informeer alvorens ze aan te kopen of te gebruiken.
  • Houd de flesjes buiten het bereik van kinderen.
  • Ook verstuivers plaatst u best buiten het bereik van kinderen.
  • Let op voor vergissingen! Flesjes essentiële oliën lijken vaak op flesjes van medicijnen zoals bijvoorbeeld oogdruppels. Bewaar ze best apart om ongevallen te voorkomen.
  • Bescherm ze tegen licht en lucht. Sommige afbraakproducten kunnen allergische reacties veroorzaken, zoals bijvoorbeeld oliën van melaleuca (tea tree).
 
 
 
 

Meer weten?

Essentiële of etherische oliën worden bereid door destillatie van planten en plantendelen als bladeren, bloemen, schors,… . Het zijn complexe verbindingen met verschillende geuren en eigenschappen afhankelijk van de plant. Producten die onder de naam etherische of essentiële oliën worden verkocht, zijn onverdund (zuivere producten). Essentiële oliën worden sinds eeuwen gebruikt en zijn terug aan een opmars bezig. Ze worden gebruikt als geurstoffen in parfums of worden verwerkt in cosmetica, massage balsems en andere producten.

In de handel worden ze aangeprezen voor de behandeling van allerlei kwalen zoals verkoudheid (eucalyptusolie), stress (lavendelolie), eczeem (kamilleolie). Ze worden gebruikt in verstuivers, toegevoegd aan badwater, men brengt ze aan op de huid of men ademt de dampen in. Men vindt ook essentiële oliën in producten voor inhalatie zoals Vicks Vaporub®.  

Er bestaan meer dan 500 essentiële oliën met elk andere eigenschappen en toepassingen.