Behandeling van adderbeten

In België komt alleen de Vipera Berus voor en dan nog in een beperkt gebied, namelijk het Maasgebied en in de Antwerpse Kempen.

Klinisch beeld

Lokale effecten: pijn, oedeem binnen de 2 h na de beet en bereikt een maximum 48 – 72 h na de beet. Het oedeem kan zeer progressief uitbreiden over de hele ledemaat en zelfs tot op de romp.

Gastrointestinale symptomen: misselijkheid, braken, buikpijn en diarree.

Cardiovasculaire symptomen: hypotensie (meestal 6 – 24 h na de beet) en tachycardie.

Stollingsstoornissen.

In onderstaande tabel wordt een veelgebruikte indeling van de ernst van het klinisch beeld na een beet door een Adder (Vipera sp.) gegeven. 

 

Ernst intoxicatie

Symptomen

Behandeling

Graad 0 (afwezig)

Beetwonde, geen oedeem.

ontsmetten.

Graad 1 (miniem)

Lokaal oedeem, GI symptomen.

symptomatisch.

Graad 2 (matig)

Regionaal oedeem en/of matige systemische effecten (hypotensie, braken).

antiserum.

Graad 3 (ernstig)

Uitgebreid oedeem, shock, bloedingen, koorts, convulsies, coma en longoedeem.

antiserum.

 

Polyvalente specifieke F(ab)2 antilichamen (Viperfav®)

Het is een polyvalent antiserum met specifieke F(ab)2 antilichamen (paard) tegen Vipera aspis, Vipera berus, Vipera ammodytes.

Het protocol (volgens Pasteur Merieux): zelfde dosis voor kinderen en volwassenen.

De vial van 4 ml oplossen in 100 ml fysiologisch serum en langzaam IV toedienen over 1 uur.

De perfusie langzaam opstarten met een inloopsnelheid van 15 dr/min.

Bij kinderen kan de hoeveelheid diluent zo nodig aangepast worden.

In het merendeel van de gevallen volstaat 1 toediening.

Indien nodig kan de dosis herhaald worden 4 uur na het beëindigen van de voorafgaande perfusie.

Nevenwerkingen: allergische reacties, anafylactische shock (zelden), laattijdig heeft men bij 1 % van de patiënten een serum sickness zien optreden 6 dagen na het starten van de behandeling.

Monovalente specifieke FAB fragmenten (ViperaTab™)

Een antiserum met Fab immunoglobulines (schaap) tegen Vipera berus.

In Zweden heeft men goede resultaten met Fab specifieke antilichamen (Viperatab™) bij adderbeten (Vipera berus).

Dosering en wijze van toediening: 2 flesjes (8 ml, bevattende 200 mg Fab) toegediend in 100 ml fysiologisch serum in 30 minuten.

Deze dosis kan indien nodig herhaald worden. 

NB.: Tenslotte willen we er de aandacht op vestigen dat het Antigifcentrum geen sera aflevert voor reizigers.

Waar kan je het antidotum bestellen?

Voor leveranciers van antidota, klik hier. 

Referenties

  • Boels, David, Hamel, Jean Francois, Bretaudeau Deguigne, Marie, Harry, Patrick, European viper envenomings: Assessment of Viperfav™ and other symptomatic treatments. Clinical toxicology (Philadelphia, Pa.) 2012/03/01;50(3):189-96. PMID 22372786.

  • Karlson-Stiber C., Persson H., Antivenom treatment in Vipera berus envenoming–report of 30 cases. Journal Of Internal Medicine 1994/01/01;235(1):57-61. PMID 8283161.

  • Nelson, Lewis S., Hoffman, Robert S., Lewin, Neal A., Goldfrank, Lewis R., Howland, Mary Ann, Flomenbaum, Neal E., Goldfrank’s Toxicologic Emergencies. 2011/../..;(9).

  • MICROMEDEX(R), Healthcare Series Vol. 159, Truven Health Analytics Inc.