Behandeling van extrapyramidaal syndroom

In België worden de inspuitbare anticholinergica en antihistaminica die in de internationale literatuur worden voorgesteld als behandeling van het extra-pyramidaal syndroom (procyclidine, diphenhydramine, benztropine, biperideen) niet (meer) gecommercialiseerd. Bijgevolg moeten we beroep doen op farmaceutica die in het buitenland verkrijgbaar zijn zoals Akineton® (biperideen).

Biperideen (Akineton®)

Biperideen is een synthetisch, tertiair amine met antimuscarine- en antiparkinson-werking en behoort tot de groep van de synthetische anticholinergica.

  • Aanbevolen dosis voor volwassenen:
    • 2,5 tot 5 mg ( = 0,5 tot 1 ml) traag intraveneus of intramusculair.
    • Zo nodig herhalen na 30 minuten. Maximum 10 tot 20 mg toedienen over 24 u.
  • Aanbevolen dosis voor kinderen: 
    • 0,04mg/kg traag intraveneus (opgelost in glucose 5%).

Deze dosis kan herhaald worden zoals hierboven beschreven.

Mogelijke bijwerkingen: hallucinaties (tot 18-24 u na toediening), agitatie, angst, mydriase.

Waar kan je het antidotum bestellen?

Voor leveranciers van antidota, klik hier. 

Benzodiazepines

Een alternatief en gemakkelijker toegankelijk zijn benzodiazepines zoals:

  • Diazepam: 0,1mg/kg IV of IM.
  • Lorazepam: 0,05 tot 0,1mg/kg IV of IM.

Procyclidine

Als de symptomen minder uitgesproken zijn, kan geopteerd worden voor procyclidine per os, in België verkrijgbaar als Kemadrin®.

Startdosis: 2,5 mg (1/2 tablet) driemaal daags. Deze posologie mag opgedreven worden met 2,5 mg per dag tot de patiënt vrij van symptomen is.

In de meeste gevallen zal de dagelijkse dosis schommelen tussen 10 en 20mg/dag (in drie giften).

De dagelijkse dosis bedraagt gewoonlijk niet meer dan 20 mg per dag.

 

Opgelet: niet geven in geval van tardieve dyskinesie: deze kan verslechteren onder behandeling met procyclidine.

Promethazine

Zelden wordt in de literatuur promethazine (Phenergan®) aangeraden. Wij kunnnen dit voorstel echter niet bijtreden, vermits promethazine extrapyramidale symtomen kan geven.

 

OPMERKING

De symptomen van het extra-pyramidaal syndroom kunnen gedurende de eerstvolgende 72 u recidiveren en bijgevolg kan het nodig zijn de hoger vermelde behandeling te herhalen, indien mogelijk via orale weg.

Referenties

  • BCFI-CBIP. Acute dystonie door neuroleptica. Folia Pharmacotherapeutica. 2000;27(8):61-62.
  • Hoffman RS, Howland MA, Lewin NA, Nelson LS, Goldfrank LR. Goldfrank’s Toxicologic emergencies. 10th ed. Mc Graw Hill education; 2014.
  • MICROMEDEX(R), Healthcare Series Vol. 171, Truven Health Analytics Inc. [cited cited February 2017].
  • TOXBASE®, Online database of the UK National Poisons Information Service. [cited February 2017].
  • TOXINZ Poisons Information, National Poisons Centre, New Zealand. [cited February 2017].
  • van Harten PN, Hoek HW, Kahn RS. Acute dystonia induced by drug treatment. BMJ. 1999;319(7210):653-629. PMID: 10473482.
  • von Mühlendahl KE, Oberdisse U, Bunjes R, Brockstedt M. Vergiftungen im Kindesalter. 4th ed. Thieme; 2003.
  • Bijsluiters: Akineton® en Phenergan®.