Het Antigifcentrum kreeg vorig jaar 63.928 oproepen voor mens en dier of ongeveer 175 oproepen per dag. Dat is het op één na hoogste aantal oproepen uit zijn geschiedenis. Enkel in het coronajaar 2020 kreeg het Centrum meer oproepen. Opvallend is wel dat er nog nooit zoveel oproepen binnen kwamen voor effectieve blootstellingen (57.397 oproepen) tegenover in verhouding minder oproepen met vragen om informatie (6.531 oproepen). Ook blijft het aantal oproepen voor dieren fors stijgen, met een recordaantal van 7.564 oproepen, goed voor 7.836 dierlijke slachtoffers.
Het deskundig telefonisch advies van de artsen en apothekers van het Antigifcentrum blijkt steeds meer bevraagd. Het gratis nummer 070 245 245 is dan ook de snelste weg om advies bij een blootstelling aan een potentieel giftig product te verkrijgen.
Ten opzichte van 2023 kreeg het Antigifcentrum vorig jaar 0,32% meer oproepen, ten opzichte van vijf jaar geleden (2019) 5,36% meer. Het aantal oproepen voor blootstellingen – voor mens en dier - steeg met 2% op één jaar tijd en met 9,9% op vijf jaar tijd.
Het aantal vragen voor informatie neemt gestaag af. “Dat betekent dat onze informatiekanalen, zoals website, sociale media en aanwezigheid in de pers, hun doel niet missen”, zegt woordvoerder Patrick De Cock. “En daar blijven we fors in investeren. Zo komt er later dit jaar een nagelnieuwe website, met nog meer informatie en met een handleiding over wat te doen bij welk type vergiftiging, zeg maar een Eerste Hulp bij Vergiftiging.”
Het patroon van blootstellingen bij mens en dier toont elk jaar gelijkenissen. Dit zien we binnen de categorieën van producten waar onze oproepers het Antigifcentrum voor contacteren.
Blootstellingen aan geneesmiddelen blijven het meest frequent. Er belden vorig jaar een recordaantal mensen, goed voor 25.623 oproepen en 25.859 slachtoffers (mens en dier) (stijging aantal oproepen met 3,7% ten opzichte van 2022 en met 9% ten opzichte van vijf jaar geleden). Het product met het grootste aantal oproepen blijft paracetamol, met 2.602 oproepen en 2.609 slachtoffers in 2024. Op een jaar tijd steeg het aantal oproepen voor paracetamol met 13,9%, op vijf jaar tijd met 29,7%. Bij de menselijke slachtoffers zijn de helft van de slachtoffers jonger dan 15 jaar. Een andere opvallende stijger is het aantal oproepen voor antidepressiva, goed voor 2.046 oproepen en 2.061 slachtoffers (+3,3% in aantal oproepen ten opzichte van 2023 en +17,9% ten opzichte van 2019).
Op een tweede plaats zien we blootstellingen aan chemische producten. Hier zien we een lichte daling van de cijfers, met 11.429 oproepen (-0,5% ten opzichte van 2023, maar +3,9% tegenover 2019) en 11.751 slachtoffers (mens en dier). De grootste groep binnen de chemische producten zijn de schoonmaak- en onderhoudsproducten met vorig jaar 4.330 oproepen, het product waarvoor het meest wordt gebeld blijft bleekwater, goed voor 1.032 oproepen in 2024.
Opvallende cijfers ook in de categorie voeding. Het aantal oproepen voor voedingsproducten zit al enkele jaren de lift. Vorig jaar telden we 4.990 oproepen, goed voor 5.245 slachtoffers. Het aantal oproepen steeg met 2,8% tegenover 2023 en met maar liefst 37,5% ten opzichte van 2019. Vooral het aantal oproepen voor voedingssupplementen springt in het oog met 1.284 oproepen en 1.339 slachtoffers. Op één jaar tijd betekent dat 14,4% meer oproepen, op vijf jaar tijd 49,9% meer oproepen. Vooral sinds de coronacrisis zit dit type oproepen in de lift. De perceptie is vaak dat voedingssupplementen onschuldig zijn, waardoor er minder zorgvuldig wordt mee omgesprongen. Daar komt nog bij dat de verpakkingen en de vorm van de producten vaak aantrekkelijk zijn voor kinderen.
Nog onder de categorie van de voeding valt het aantal oproepen voor alcohol op, goed voor 557 oproepen voor 558 menselijke slachtoffers in 2024. In maar liefst 290 gevallen ging het om de opzettelijke combinatie van alcohol met geneesmiddelen.
Dat brengt ons meteen tot een andere alarmerende trend: de stijging van het aantal oproepen voor personen met een zelfmoordpoging. Dat was in 2024 goed voor 5.016 oproepen (5.021 slachtoffers), afkomstig van het slachtoffer zelf of van een derde partij, zoals familie en vrienden, gezondheidswerkers of de noodcentrale 112..Het aantal oproepen voor suïcidepogingen steeg met 10% op een jaar tijd en met 5,3% ten opzichte van 2019. Veruit de meeste pogingen tot zelfdoding hebben plaats met geneesmiddelen (4.489 oproepen in 2024).
Tot slot kunnen we niet naast de stijging van het aantal oproepen voor dieren kijken, met +8,8% ten opzichte van 2023 en zelfs 82,5% ten opzichte van vijf jaar geleden).. Oproepen voor dieren stellen andere uitdagingen dan menselijke blootstellingen en extra inspanningen en investeringen zijn nodig om deze oproepen te behandelen.
Bij vergiftiging, ook bij twijfel, aarzel je beter niet en bel je meteen het Antigifcentrum 24/7 op het gratis nummer 070 245 245. Wacht zeker niet tot er symptomen optreden. Voor informatie kan je ook steeds terecht op onze website www.antigifcentrum.be