Fototoxiciteit door combinatie zon en geneesmiddelen

 
 
De combinatie zon en geneesmiddelen kan soms erg vervelende gevolgen voor de huid hebben: fototoxiciteit. Fototoxiciteit is een huidreactie die ontstaat door de wisselwerking tussen bepaalde stoffen (zoals geneesmiddelen) en de inwerking van licht, meestal zonlicht. Hierdoor ontstaat er celbeschadiging. Deze reactie, in de vorm van huiduitslag, treedt al snel op na de blootstelling aan zonlicht of uv-stralen.
 
 
 
 

Symptomen

De huiduitslag ziet er uit als een ernstige vorm van zonnebrand, met roodheid en eventueel blaarvorming.

 
 
 
 

Toxiciteit

De reactie is dosisafhankelijk, zowel wat betreft het geneesmiddel als het zonlicht. Ook de huidskleur van de gebruiker speelt een rol. Een hoge vochtigheidsgraad, een hoge omgevingstemperatuur en wind bevorderen de fototoxiciteit. De letsels genezen meestal na enkele dagen, maar er kan wel een langdurige bruinverkleuring van de huid optreden (hyperpigmentatie).

Een bijzonder probleem bij fototoxiciteit is de kans op aanhoudende lichtovergevoeligheid, waarbij de verhoogde gevoeligheid voor zonlicht nog lang blijft bestaan. Het kan nodig zijn om de huid gedurende meerdere maanden goed tegen de zon te beschermen, ook als de letsels al verdwenen zijn.

 
 
 
 

Risico

Fototoxische reacties op geneesmiddelen kunnen zowel na inwendige therapie als na lokale toepassing ontstaan.

Fototoxische reacties op geneesmiddelen kunnen zowel na inwendige therapie als na lokale toepassing ontstaan. Geneesmiddelen verantwoordelijk voor zo’n reactie zijn o.a. antibiotica (tetracyclines), ontstekingsremmers (o.a. ketoprofen en piroxicam), vochtafdrijvende middelen (furosemide), fenothiazines (chloorpromazine), Sint-Janskruid en anti-acné middelen. Ook essentiële oliën, zoals bergamot, en voedingssupplementen op basis van Sint-Janskruid kunnen een risico inhouden.

 
 
 
 

Preventie

Op de bijsluiter van een geneesmiddel staat steeds beschreven of je al dan niet moet opletten voor een fototoxische reactie. Bij twijfel vraag je best raad aan je arts of apotheker.

Enkele tips:

  • Probeer onnodige blootstelling aan zonlicht te vermijden. Wolken blokkeren de uv-component van zonlicht overigens niet.
  • Draag dicht geweven kleding (bij voorkeur lange mouwen en een lange broek) en een zonnehoed.
  • Maak gebruik van zonnecrème met een hoge beschermingsfactor.